ONDERZOEKSPROFIEL

MICHIEL A. HELDEWEG
[©Heldeweg.nl/Michiel]


Profiel

Boek(bijdrag)en

Artikelen

Annotaties

Overigen

Chronologisch


Inhoudelijk-Profiel

[in opbouw]

Mijn onderzoek richt zich, in abstracto, op het primaat en de borging van het algemeen belang, in het bijzonder op het raakvlak tussen overheid en samenleving resp. overheid en markt. In feite betreft het twee vragen:
- in welke mate is de behartiging van het algemeen belang een exclusieve overheidstaak?
- in welke mate en hoe wordt bij de behartiging van algemene belangen rekening gehouden met de betrokken bijzondere belangen (van burgers en ondernemingen)?

Deze thematiek leidt tot aandacht voor:
- algemene grondslagen van het staats- en bestuursrecht (vooral de basisconcepten, begrippen en beginselen; zoals het legaliteitsbeginsel en de abbb, maar ook de aard van de publieke rechtsbetrekkingen);
-
de wederzijdse typering van publiek- en privaatrecht (vgl. de gemene, gemengde en de invullende rechtsleer en het beeld van de 'iustitia distributiva' versus de 'iustitia commutativa');
- de wisselende gedaantes van de overheid (vgl. openbare lichamen, rechtspersonen en bestuursorganen);
- de vervlochten rechtsfiguren (vgl. besluiten en beslissingen inzake het aangaan van overeenkomsten of het vergoeden van schade);
- de relatie tussen de burgerlijke en de bestuursrechtspraak (vgl. recours objectif en subjectif; formele rechtskracht). 

Een bijzonder toepassingsgebied is de fysieke leefomgeving, oorspronkelijk strikt milieurecht, later ruimer als omgevingsrecht (waaronder ook ruimtelijke ordening en natuurbescherming), thans ook het bouwen. Dit terrein bevat bij uitstek veel vernieuwingsimpulsen die ook voor genoemde algemene vragen relevant zijn: nieuwe instrumenten vragen om herijking op kwestie van het primaat en de borging van het algemeen belang - ook overigens vanuit het perspectief van de toenemende vervlechting en zelfs integratie van die gebieden (denk aan de rol van het specialiteitsbeginsel).

Meer recent is, via de thematiek van de mastertrack MEL (management, Economics and Law), het accent ook in abstracto verschoven, namelijk naar concrete voorbeelden van 'marktwerking ter behartiging van het algemeen belang', zowel in de productie van fysieke diensten (energie, vervoer, telecom), als ook in de allocatie van publieke rechten (zoals bij quotering en emissiehandel).

 Op beide terreinen ('omgeving/bouw' en 'overheid en markt') speelt ook de europees/rechtsvergelijkende invalshoek een steeds grotere rol.